Τι είναι η σκληροθεραπεία;

Η σκληροθεραπεία είναι η ιατρική πράξη που εκτελείται για την αντιμετώπιση κιρσών, φλεβεκτασιών και ευρυαγγειών, κατά την οποία ο ιατρός σας εγχύει με λεπτή βελόνη ένα «σκληρυντικό παράγοντα» στις παθολογικές φλέβες με σκοπό την καταστροφή και την απαλλαγή από αυτές. Η σκληρυντική ουσία προκαλεί ερεθισμό του εσωτερικού χιτώνα της φλέβας, με αποτέλεσμα να συμπίπτουν τα τοιχώματα της φλέβας και μετά από μερικές εβδομάδες να εξαφανίζεται.

Πώς γίνεται η σκληροθεραπεία;

Η σκληροθεραπεία γίνεται σε συνθήκες γραφείου. Η περιοχή που θα αντιμετωπιστεί καθαρίζεται με ένα τοπικό αντισηπτικό διάλυμα και η σκληρυντική ουσία χορηγείται στις παθολογικές φλέβες με πολύ λεπτές βελόνες. Ο αριθμός των φλεβών που θα αντιμετωπιστούν σε κάθε συνεδρία ποικίλλει ανάλογα με το μέγεθος και την εντόπιση των φλεβών. Η κάθε συνεδρία διαρκεί για 15-30 λεπτά ανάλογα με το πλάνο του ιατρού σας και μπορεί να αισθανθείτε μια ενόχληση κατά την παρακέντηση και την έγχυση της σκληρυντικής ουσίας.

Πόσο αποτελεσματική είναι η σκληροθεραπεία;

Η σκληροθεραπεία  ευρυαγγειών είναι πολύ αποτελεσματική για τους περισσότερους ασθενείς. Σε κάθε συνεδρία, το 50-80% των φλεβών που αντιμετωπίζονται, θα εξαφανιστούν. Σε μια μικρή κατηγορία ασθενών, λιγότερο από 10% η σκληροθεραπεία δεν έχει αποτέλεσμα και για τους ασθενείς αυτούς θα πρέπει να χρησιμοποιείται μια διαφορετική θεραπευτική μέθοδος.

Σε γενικές γραμμές, στους ασθενείς που ανταποκρίνονται στη θεραπεία, τα αποτελέσματα γίνονται εμφανή μετά από 3-6 εβδομάδες για τις ευρυαγγείες, ενώ για τις μεγαλύτερες φλέβες μπορεί να πάρει 3-4 μήνες για να γίνουν ορατά τα αποτελέσματα. Αν οι φλέβες ανταποκριθούν στη θεραπεία, τότε δεν ξαναεμφανίζονται. Παρόλα αυτά, μπορεί να εμφανιστούν καινούργιες φλέβες σε άλλα σημεία, για τις οποίες βεβαίως μπορεί να γίνει καινούργια θεραπεία.

Τί πρέπει να κάνω πριν από την σκληροθεραπεία;

Συζητήστε με τον ιατρό σας τα φάρμακα που παίρνετε, καθώς μπορεί να σας ζητηθεί να διακόψετε ή να τροποποιήσετε την αγωγή σας. Κάποια αντιβιοτικά θα πρέπει να μην λαμβάνονται για 7-10 ημέρες πριν από τη σκληροθεραπεία, ενώ για 2 ημέρες πριν από σκληροθεραπεία δεν θα πρέπει να λαμβάνονται μη-στεροειδή αντιφλεγμονώδη και κορτιζόνη. Δεν θα πρέπει να χρησιμοποιείτε λοσιόν πριν ή μετά από τη σκληροθεραπεία και καλό είναι να έχετε μαζί σας ένα σορτσάκι για να φορέσετε κατά τη διάρκεια της σκληροθεραπείας και μην ξεχάσετε να φέρετε μαζί σας και τις κάλτσες διαβαθμισμένης συμπίεσης τις οποίες θα χρειαστεί να φορέσετε μετά από την συνεδρία.

Τί γίνεται μετά από τη συνεδρία;

Μετά από τη συνεδρία, ο ιατρός σας μπορεί να σας ζητήσει να χρησιμοποιήσετε κάλτσες διαβαθμισμένης συμπίεσης για μερικές ημέρες. Μπορείτε να επιστρέψετε στην φυσιολογική σας δραστηριότητα και ενθαρρύνεστε να βαδίσετε, αλλά ίσως σας ζητηθεί να αποφύγετε για μερικές ημέρες την αεροβική άσκηση και την ορθοστασία ή την σωματική καταπόνηση. Θα πρέπει να αποφύγετε ακόμη τα ιαματικά λουτρά (χαμάμ, σάουνα κλπ), την αποτρίχωση με κερί και την έκθεση στον ήλιο για μερικές ημέρες. Μετά από μερικές ημέρες μπορείτε να κάνετε μπάνιο με δροσερό νερό και σαπούνι, αλλά θα πρέπει να αποφύγετε το ζεστό νερό ή τις θερμές κομπρέσες.

Ποιοι δεν μπορούν να υποβληθούν σε σκληροθεραπεία;

Η σκληροθεραπεία ευρυαγγειών  δεν εφαρμόζεται κατά την κύηση και μερικούς μήνες κατά τη λοχεία, σε ανθρώπους με φοβία σε βελόνες, σε ασθενείς με γνωστή αλλεργία στην σκληρυντική ουσία ή γενικότερο βεβαρυμμένο αλλεργικό ιστορικό, καθώς και σε ασθενείς με περιφερική αρτηριοπάθεια και κακή αρτηριακή κυκλοφορία. Σε ιστορικό με παλαιότερες θρομβώσεις, η απόφαση για διενέργεια σκληροθεραπείας εξατομικεύεται. Για τους ανθρώπους με καρδιολογικά θέματα, όπως μεσοκολπική επικοινωνία ή ανοικτός βοττάλειος πόρος, καλό είναι να αποφεύγεται η σκληροθεραπεία με αφρό.

Ποιες είναι οι ανεπιθύμητες ενέργειες της σκληροθεραπείας;

Όλες οι ιατρικές πράξεις έχουν ανεπιθύμητες ενέργειες και η σκληροθεραπεία δεν αποτελεί εξαίρεση. Ευτυχώς, οι σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες της σκληροθεραπείας είναι εξαιρετικά σπάνιες, ενώ οι πιο συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες είναι ήπιες και συνήθως παροδικές.

Οι συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες είναι οι μελανιές, ο δυσχρωματισμός του δέρματος και μια ερυθρότητα στο σημείο της παρακέντησης. Οι παρενέργειες αυτές συνήθως εξαφανίζονται μετά από μερικές ημέρες ή εβδομάδες, εκτός από τους δυσχρωματισμούς του δέρματος, οι οποίοι μπορεί να επιμείνουν για μερικούς μήνες και σε λίγες περιπτώσεις (5%) να παραμείνουν μόνιμοι.

Σπανιότερα συμβαίνει η ανάπτυξη πολλών μικρών φλεβικών κλάδων μετά από μερικές ημέρες ή εβδομάδες από τη σκληροθεραπεία. Τα μικροσκοπικά αυτά φλεβικά κλαδάκια συνήθως εξαφανίζονται από μόνα τους, αλλά σε λίγες περιπτώσεις μπορεί να παραμείνει τηλεγγειεκτατικό matting, για την αντιμετώπιση του οποίου μπορεί να επιχειρηθεί νέα σκληροθεραπεία ή ακόμη καλύτερα θερμοπηξία. Σε μερικές περιπτώσεις κατά την σκληροθεραπεία με αφρό, ο ασθενής μπορεί να έχει παροδικές διαταραχές στην όραση ή σπανιότερα ναυτία, συμπτώματα τα οποία περνάνε από μόνα τους μετά από λίγη ώρα. Κάποιες φορές κατά την θεραπεία μεγαλύτερων φλεβών, αυτές μπορεί να γίνουν σκληρές και ευαίσθητές για αρκετούς μήνες, μέχρι τελικά να απορροφηθούν. Η εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση είναι πάρα πολύ σπάνια (λιγότερο από 1%), ενώ εξαιρετικά σπάνιες (περίπου 1 στις 10000 περιπτώσεις) είναι οι σοβαρές αλλεργικές αντιδράσεις.

Δρ. Παπουτσής Κωνσταντίνος